Kiedy nie można startować? Minima do startu

Listopad. Chmury wiszą sto stóp nad pasem, widzialność jest ograniczona do 400 metrów. Startować czy nie? Jak według aktualnych przepisów sprawdzać czy spełnione są minima do startu, kiedy wpisać lotnisko zapasowe dla startu i jakie zasady panują w polskich portach lotniczych.

We mgle
(zdjęcie: caribb / Flickr / CC)

Minimum – widzialność 400 metrów

Podstawą określania możliwości startu w Europie jest widzialność wzdłuż drogi startowej (RVR) lub widzialność meteorologiczna (jeśli RVR jest niedostępna).

• 500 metrów – w dzień, z pasa pozbawionego oświetlenia.
• 400 metrów – w dzień, z pasa wyposażonego w światła krawędziowe lub światła osi drogi startowej.
• 400 metrów – w nocy, z pasa wyposażonego w światła krawędziowe lub światła osi drogi startowej oraz światła końca drogi startowej.

Przy powyższych warunkach nie jest konieczne wprowadzenie procedur startów w warunkach ograniczonej widzialności (LVTO – Low Visibility Take-Off).

400 metrów to wartość, która dotyczy wszystkich polskich portów lotniczych, z wyjątkiem Warszawy i Krakowa, na których mogą być prowadzone operacje LVTO.

LVTO – 75-400m

Starty w warunkach niskiej widzialności to starty przy widzialności wzdłuż drogi startowej (RVR) między 75-400 metrów. Zależnie od warunków dopuszczalne są następujące wartości:

• 250m – w dzień, z pasa wyposażonego w światła krawędziowe lub światła osi drogi startowej.
• 250m – w nocy, z pasa wyposażonego w światła krawędziowe oraz światła końca drogi startowej.
• 250m – w nocy, z pasa wyposażonego w światła osi drogi startowej oraz światła końca drogi startowej.
• 200m – z pasa wyposażonego w światła krawędziowe i światła osi drogi startowej.
• 150m – z pasa wyposażonego w światła krawędziowe i światła osi drogi startowej, przy RVR nie mniejszym niż 150m w każdym z trzech sektorów (przyziemienia, środka i dobiegu).
• 125m – z pasa wyposażonego w wysokiej mocy światła krawędziowe (rozmieszczone co 60m lub gęściej) i wysokiej mocy światła osi drogi startowej (co 15 metrów lub gęściej), przy RVR nie mniejszym niż 150m w każdym z trzech sektorów (przyziemienia, środka i dobiegu).
• 75m – oprzyrządowanie ochronne pasa odpowiednie do podejść CAT III, a samolot jest wyposażony w zatwierdzone urządzenie utrzymujące kierunek albo zatwierdzony HUD lub HUDLS wspomagające pilota przy starcie.
• W przypadku samolotów kategorii D wartości 150, 200 i 250m zwiększane są o 50m (czyli odpowiednio 200, 250, 300). 125m obowiązuje w kategoriach A, B i C. Dla kat. D – 150m. Ostatnia wartość – 75m dla wszystkich kategorii.

Dla poszczególnych lotnisk wartości RVR do startów LVTO są publikowane w AIP.

Starty przy złej pogodzie z polskich lotnisk komunikacyjnych:

EPWA – Na Okęciu obowiązuje zakaz wykonywania startów poniżej RVR 150m.

EPKK – W Krakowie-Balicach w czasie obowiązywania LVP można wykonywać LVTO przy nie mniejszym RVR niż 350m.

EPBY, EPGD, EPKT, EPLB, EPLL, EPMO, EPPO, EPRZ, EPSC, EPWR, EPZG – starty można wykonywać przy RVR 400m lub większym.

Start a podstawa chmur

W przypadku samolotów, które są zdolne wystartować i wznosić do 1500 stóp nawet przy krytycznej awarii silnika – do wyznaczania minimów używa się jedynie RVR.

W przypadku starszych samolotów (szczególnie tłokowych), które nie są w stanie spełnić tego założenia określono minima zależne od ich możliwości w odniesieniu do zakładanej wysokości awarii podnosząc jednocześnie RVR. Ponieważ takie samoloty to margines – temat ten pominę tutaj – polecam aktualne dokumenty EASA.

Minima do startu są, do lądowania brak

Może się tak zdarzyć, że minima do startu będą zachowane, ale w razie awarii nie będzie możliwości lądowania na tym samym lotnisku. Przykładowo taka sytuacja ma miejsce przy starcie z Warszawy przy RVR 250m. Konieczne wtedy jest wyznaczenie lotniska zapasowego dla startu, które będzie spełniało minima (zgodnie z zasadami wyznaczania lotnisk zapasowych – czyli trzeba sprawdzić i uwzględnić prognozę pogody). Lotnisko zapasowe musi znajdować się się w odległości godziny lotu.

W przypadku takiego startu do planu lotu wpisuje się w polu 18 (Other Information – Inne informacje) TALT/ZZZZ (gdzie ZZZZ zastępuje kod ICAO lotniska zapasowego dla startu).