Notodden Airport – ORBX – recenzja (5*)

Pierwsze norweskie lotnisko ORBX i od razu sukces. I w ciekawym miejscu – pas przecina droga, a chcąc lądować większym samolotem trzeba przylecieć w odpowiednich godzinach. Notodden!

(przeczytaj jak oceniam dodatki)

Za i przeciw

Co lubię w Notodden?

• trawę i rośliny na lotnisku
• wykonanie okolicy lotniska
• modele budynków
• charakterystyczne obiekty w Notodden
• animowanych ludzi na lotnisku
• mesh okolicy
• fotoscenerię
• zamknięty lub otwarty pas odpowiednio do pory dnia
• wydajność

Co mi się nie podoba w ENNO

• brak pozycji startowej na przystani wodnosamolotów
• potraktowana po macoszemu przystań wodnosamolotów

Co można poprawić

• oświetlenie nocne
• błąd – kilka lewitujących drzew na nabrzeżu (detal, który zauważą nieliczni piloci helikopterów i sternicy motorówek)

W skrócie – 5*****

Notodden to ciekawa sceneria, która na pewno stanie się popularna wśród miłośników małego lotnictwa w Norwegii. Kiedy latam z tego lotniska zawsze myślę – „solidna robota”. To lotnisko wykonane tak, jak powinno się wykonywać scenerie. Jego zalety całkiem przykrywają dwie drobne słabości. Zachwycające jest to, że przy tej jakości wizualnej udało się utrzymać tak dobrą wydajność. Lubię stąd latać!

Notodden Airport – ENNO

Notodden to ciekawe norweskie lotnisko miejskie. Rozwijane od początku z myślą o przyciągnięciu ruchu pasażerskiego – nigdy tego celu nie realizowało szczególnie dobrze. Znacznie lepiej radzi sobie w segmencie general aviation i jako lotnisko szybowcowe. W tej chwili jeden lub dwóch operatorów obsługuje niedalekie trasy samolotami klasy Beechcrafta King Aira. Oprócz tego lotnisko ma niewielką płytę postojową, z której korzystają samoloty prywatne, drugą dla szybowców oraz przystań dla popularnych w południowej Norwegii wodnosamolotów.

Opisując lotnisko od strony technicznej nie można nie wspomnieć o rzadkim rozwiązaniu – pas startowy jest tu przecięty drogą, po której odbywa się normalny ruch, za wyjątkiem godzin lądowań samolotów czarterowych (King Airy itp). W zależności od ruchu – droga startowa ma długość ok 800 lub około 1400 metrów. Szerokość oczywiście pozostaje niezmienna – 40 metrów. Zamknięcie i otwieranie drogi startowej jest odwzorowane w scenerii – niżej podam godziny kiedy cały pas jest dostępny.

Notodden jest lotniskiem niekontrolowanym (w wyznaczonych godzinach zapewniona jest służba AFIS). Podejście do pasa 12 wyposażono w Localizer i w oparciu o tą pomoc nawigacyjną wyznaczono podejście wg przyrządów. Wyznaczono też podejście RNAV (GPS) – również do 12.

Czym latać i dokąd?

Tak jak napisałem wcześniej – dominuj tutaj lotnictwo ogólne, a z rzadka pojawiają się czartery. Wzgórza (góry) na południu dają dobre warunki do lotów żaglowych – warto więc pomyśleć o szybowcach. Najpotężniejszymi maszynami, które odwiedziły Notodden były Boeing 737-200 i F-16 norweskich sił powietrznych w czasie pokazów lotniczych, w latach 80. Miłosnicy 737 mogą to przyjąć za dobrą monetę, ale w realiach tej scenerii 737-600 mieści się słabo. W rzeczywistości sporo tu wodnosamolotów i amfibii, ale przyjemność korzystania z tych maszyn kończy się przy zamkniętej bramie na drodze prowadzącej do przystani.

Dokąd? Południowa Norwegia, Szwecja i Dania są naturalnymi kierunkami, ale warto pamiętać, że okolica jest promowana jako dobre miejsce na narty, a lotnisko miało służyć między innymi narciarzom – więc dłuższe loty wyczarterowanych King Airów i odrzutowców biznesowych nie będą niczym nienaturalnym.

Lotnisko w rzeczywistości oferuje benzynę lotniczą i naftę do silników turbinowych.

ORBX Notodden Airport

Lotnisko jest pierwszym wykonanym dla ORBX produktem Kristoffera Hansena. Dla poprawnego działania wszystkich elementów wymagana jest sceneria obszarowa FTX EU Norway.

Cechy scenerii (skrócony opis ORBX):

• szczegółowe modele budynków, oraz modele wnętrz
• najważniejsze budynki miasteczka Notodden
• ręcznie ułożone budynki (ponad 500)
• fotosceneria 50cm dla miasta i 10cm dla lotniska, letnie i zimowe tekstury
• losowe rozmieszczenie samolotów, pojazdów i ludzi za pomocą ObjectFlow
• zmienna długość pasa w zależności od pory dnia (pełna długość dostępna w godzinach 07.00-08.00, 10.00-11.00, 13.00-14.00, 18.00-19.00)
• animacja boardingu pasażerów Beechcrafta B200 – w godzinach dostępnego pełnego pasa
• w pełni wykonana sceneria zimowa, ze śniegiem na dachach i szronem na oknach
• specjalnie wykonany animowany wskaźnik wiatru – rękaw (tylko w p3d)
• oświetlenie pasa
• panel kontrolny umożliwiający włączenie i wyłączenie niektórych elementów
• animowany ruch samochodowy na drodze przecinającej pas i na parkingu
• animowany pociąg regionalny
• specjalnie wykonane samoloty statyczne w rzeczywistym malowaniu
• zastosowano wszystkie technologie ORBX Flow
• pełna optymalizacja dla doskonałej wydajności

Zakup, instalacja, instrukcja i konfiguracja

Scenerię można kupić w ORBX Direct za 34,95 dolarów australijskich czyli około 100zł (po kursie z lutego 2016). Kupujemy wersję do pobrania, która zajmuję niecałe 500MB.

Instalacja wygląda tak jak w przypadku innych produktów ORBX – aby uruchomić instalator trzeba podać numer i datę zamówienia oraz klucz produktu. Po instalacji zaleca się pobranie aktualnych bibliotek ORBX i uruchomienie obszaru europejskiego w FTX Central.

Instrukcja jest standardowym dokumentem ORBX, w którym znajdziemy informacje o scenerii, jej twórcy, zalecanej konfiguracji, a także (co cieszy!) mapy lotniska i podejść. Niestety jak zwykle w ORBX nie znajdziemy mapy z zaznaczonymi miejscami postojowymi.

Konfigurator umożliwia włączenie/wyłączenie:

• animacji People flow
• animowanych samochodów
• pasażerów wsiadających do Beechcrafta
• animowanego pociągu

Dobrze mieć taki konfigurator, ale na dobrą sprawę – przy świetnej wydajności tego lotniska nie sądzę, żeby wielu z Was poczuło potrzebę wyłączania czegokolwiek. Konfigurator – jak we wszystkich sceneriach uruchamiamy skrótem w FTX Central.

Lotnisko (5*****)

Lotnisko Notodden jest przepięknie położone na końcu doliny, tuż obok rzeki wpadającej do jeziora Heddalsvatnet. Ta lokalizacja oraz okoliczne wzgórza i góry (te w najbliższej okolicy sięgają 4200 stóp) tworzą fascynujące miejsce do lokalnych lotów. Ci, którzy preferują dalekie IFRy będą się mogli nacieszyć jakością płyty postojowej, budynków i najbliższego otoczenia lotniska.

Tekstury i modele (5*****)

Idealne. Budynki są szczegółowe, niektóre elementy są animowane (np. brama w budynku gdzie stoi wóz strażacki), a szczegółowość modeli jest wręcz niesamowita. Jeśli będziecie się zastanawiać czy numery nad bramami to modele 3d czy sprytnie cieniowana tekstura to mogę Was zapewnić, że one faktycznie wystają przed fasadę. Lubię takie drobiazgi. Jeszcze bardziej lubię wystające lampy na fasadzie – szczególnie takie małe, które wielu developerów pominęłoby.

Dopóki pozostawałem na obszarze lotniska – nie znalazłem żadnego budynku, do którego nie mógłbym podejść i który nie wytrzymałby obserwacji z bliska. To wyjątek nawet u czołowych developerów. Ten komentarz obejmuje również tekstury, które wszędzie są ostre i czytelne, a wszelkie napisy – bardzo wyraźne.

Nie gorsze są tekstury ziemi, płyty i dróg kołowania – dobrze wykonane, z ładnie (i realistycznie) naniesionymi liniami i symbolami oznaczeń.

Trawa i roślinność (4****)

Autor wybrał wysoką trawę, która robi świetne wrażenie. To taka wersja wiosenna – bujnie rosnąca trawa, poprzetykana polnymi kwiatami. Niestety – jest jej trochę za mało. Myślę, że przy wydajności jaką udało się osiągnąć – obszary pokryte trawą mogłyby się rozciągać szerzej – w tej chwili trawą otoczono tylko najważniejsze „punkty zainteresowań”.

Samoloty statyczne, pojazdy, ludzie, drobnica (5******)

W rozmieszczeniu samolotów statycznych punkcie autor osiągnął mistrzostwo i będę szukał następnych scenerii, które wyda właśnie z tego powodu. Na całym lotnisku zaparkowanych jest ich mnóstwo – sceneria wygląda jak faktycznie używane lotnisko. Dodatkowo – na parkingach stoją samochody, a wokół wszystkich budynków rozmieszczono sporo drobnych przedmiotów, które „uwiarygadniają” tę scenerię. Brakuje mi trochę ludzi – choć scena boardingu jest wykonana wybornie, to poza nią udało mi się znaleźć raptem kilku ludzi – i to bardziej w okolicach lotniska, niż bezpośrednio na nim. Specyficznie – występują tylko w godzinach boardingu czyli wtedy kiedy zamknięta jest droga i otwarty cały pas startowy. Szkoda… Trochę tu pusto z tego powodu. Większa ilość ludzi byłaby świetnym dopełnieniem poprzednich elementów – przykładowo – gdyby ktoś się kręcił w pobliżu tych rozrzuconych w trawie pływaków – było by ciekawie. A swoją drogą – te pływaki wyszły im genialnie!

Zamykany pas (6******)

To jest coś! W zależności od pory dnia pas startowy jest zamykany w połowie – pojawiają się słupki i taśma ostrzegawcza – a otwierana jest droga. Z pełnej długości pasa można korzystać w godzinach  07.00-08.00, 10.00-11.00, 13.00-14.00, 18.00-19.00 (wszystko czas lokalny).

Przystań wodnosamolotów (2**)

Najsłabszą stroną Notodden jest przystań wodnosamolotów. Ciekawe, że to już druga recenzowana przeze mnie sceneria lotniska w wykonaniu ORBX, w której zapomniano o tym elemencie (patrz – Juneau). Sceneria wysokiej jakości kończy się na zamkniętej (niestety) bramie przegradzającej drogę wiodącą do przystani, którą wykonano w niższej jakości. Szczerze mówiąc – nie bardzo rozumiem sens takiego działania – otoczenie 100 czy 200 metrów drogi i jakieś minimalnie lepsze potraktowanie przystani dałoby na pewno radość wielu miłośnikom wodnosamolotów. Zamiast tego mamy scenerię „lite”. Brakuje tu też punktów początkowych – więc jeśli chcemy startować z wody pozostaje użycie amfibii i dojechanie do jeziora z płyty lotniska…

Oświetlenie nocne (3***)

Ostatnią słabą stroną lotniska jest oświetlenie nocne. O ile reszta scenerii korzysta z przyjemnych lamp typowych dla ORBX, to lotnisko jest pogrążone w niemal całkowitym mroku. Jak często w sceneriach w FSX – to wygląda na scenariusz „tuż przed świtem, poza sezonem, oszczędzamy prąd”. Szkoda – trochę więcej światła podniosłoby walory tej scenerii.

Przy czym trzeba wyraźnie zaznaczyć – oświetlenia jest za mało. Jakości nie można nic zarzucić.

Otoczenie lotniska (5*****)

Fotosceneria (5*****)

Okolice lotniska – przede wszystkim dolina, w której leży i sąsiednia – w której położone jest miasto Notodden pokryto fotoscenerią. To doskonała decyzja, a wybrane zdjęcia o rozdzielczości 50cm/px zapewniają wystarczającą jakość w lotach na małej wysokości.

Drzewa i budynki (5*****)

Doskonale rozmieszczono autogen oraz obiekty scenerii – w wielu miejscach zwraca uwagę jak sceneria pokrywa się idealnie z foto-podłożem.

Obiekty charakterystyczne (6******)

Lubię znajdować rzeczywiste obiekty w sceneriach dla FSX i tu mogłem nacieszyć oczy. Kratownicowy most obok lotniska – jest. Elektrownia wodna w Notodden – jest. Trzy stadiony w miasteczku – są. Co prawda jakość tych stadionów nie pozwala na nich lądować helikopterem (nieco nieostra tekstura z tak bliska), ale napis NOTODDEN na trybunach daje się odczytać w locie, a bardziej wnikliwi zauważą, że wykonano bramki na boiskach piłkarskich. Na stacji kolejowej wykonano słupy trakcji elektrycznej.

W okolicach lotniska zwracają uwagę kemping po jednej stronie i centrum handlowe po drugiej. Z kolei jeśli polecicie do Notodden helikopterem na małej wysokości to na pewno Waszą uwagę przykuje kompleks przemysłowy nad brzegiem jeziora.

Wydajność (5*****)

Obecnie mam ustawione klatkowanie na 40fps. Nie zauważałem istotnych spadków. Uważam, że wydajność jest znakomita!

Podsumowanie (5*****)

Notodden to ciekawa sceneria, która na pewno stanie się popularna wśród miłośników małego lotnictwa w Norwegii. Kiedy latam z tego lotniska zawsze myślę – „solidna robota”. To lotnisko wykonane tak, jak powinno się wykonywać scenerie. Jego zalety całkiem przykrywają dwie drobne słabości. Zachwycające jest to, że przy tej jakości wizualnej udało się utrzymać tak dobrą wydajność. Lubię stąd latać!

Cena do jakości – dobra / bardzo dobra

100zł – tyle kosztują dobre scenerie. To jest dobra sceneria. Czy warto? Moim zdaniem – jak najbardziej.

Dodatkowe atuty

Nigdy nie oceniam scenerii w oderwaniu od świata, który współtworzy. Norwegia w FSX jest jednym z najbardziej „kompletnych” światów jakie są dostępne. Mamy FTX Norway wykonany przez ORBX, mamy też liczne „poprawione” lotniska z tego pakietu. Dodatkowo dostępnych jest kilka płatnych lotnisk i zapowiadane są kolejne. Poza tym – kilkanaście (lub więcej) lotnisk dostępnych jest w darmowych zestawach. To wszystko tworzy świetny klimat do latania i przyciąga do Norwegii.

Na screenach widzicie następujące samoloty:

• Spitfire – A2A
• P-51 Mustang – A2A
• Bell 212 – Cera Sim
• Cessna 172 – A2A
• Cessna F406 – Carenado

Korzystałem też z:

• DX10 Fixer
• REX 4 Texture Direct with Soft Clouds (chmury i tekstury nieba)