Nauka latania (2) – kokpit

Zaoszczędzono nam obowiązkowego obchodu samolotu także naukę latania zaczynamy w kokpicie (rozkładanie bagaży i tankowanie opisane zostanie w innej części witryny).

Typowy kokpit lekkiego samolotu dwusilnikowego – Beech 58 Baron (samolot domyślny w FSX)

Kokpit będzie naszym podstawowym miejscem pracy. Omówię typowe rozwiązania stosowane w samolotach, tak żeby było jasne gdzie czego szukać oraz to jak rozpoznać poszczególne instrumenty, dźwignie i przełączniki.

Cessna 172 (płatny samolot Carenado) – mniej skomplikowany niż poprzedni. Idealny dla początkującego v-pilota.

W tym artykule opiszę popularne samoloty lotnictwa ogólnego, także ten opis wykracza nieco poza potrzeby wirtualnego pilota Cessny 172, ale ze względu na różnorodność samolotów general aviation – nie widzę potrzeby i sensu powtarzania takich opisów za każdym razem kiedy dojdzie jeden czy dwa instrumenty. Jednocześnie – ten artykuł nie omawia szklanych kokpitów, wyposażenia samolotów pasażerskich ani wojskowych. Odpowiednie opisy czytelnik znajdzie gdzie indziej na tej stronie (chyba, że pojawią się dopiero w przyszłości).

Zaawansowany kokpit samolotu GA – Cessna 208B Grand Caravan (płatny samolot Carenado)

Podział przestrzeni

Podstawowe, wykorzystywane w każdej fazie lotu, instrumenty pilotażowe określane jako „basic 6” lub „basic t” umieszczone są centralnie tak by pilot mógł swobodnie je obserwować. Od ich prawidłowego odczytania zależy bezpieczeństwo i powodzenie lotu.

Prostota i oszczędność – cofamy się 70 lat do Tiger Motha (darmowy samolot Ant’s Airplanes)

Wskaźniki pracy silnika – w zależności od samolotu od samotnego obrotomierza, po skomplikowany panel zegarów lub wyświetlaczy.

Panel radia – często zintegrowany z transponderem, autopilotem i GPSem.

Panele elektryczne – zarządzanie energią elektryczną w samolocie, systemy odladzające, oświetlenie (nawigacyjne i wewnętrzne).

Dźwignie zarządzania silnikiem – dźwignie prędkości (lub skoku) śmigła, przepustnicy i mieszanki – w maszynach z dwoma siedzeniami obok siebie – w środku, dostępne dla obu pilotów (należy to traktować jako zasadę ogólną, są od niej wyjątki – np. Tu-114).

Dźwignie (oraz wskaźniki) klap i podwozia. Dźwignia podwozia występuje jedynie tylko w tych samolotach, które mają chowane podwozie. Klapy ma zdecydowana większość maszyn, ale np. piloci Cataliny mogą ze zdziwieniem stwierdzić ich brak.

Trymery – służą do wyważania powierzchni sterowych.

Kompas magnetyczny. W przeciwieństwie do żyroskopowego wskaźnika kierunku nie ulega rozregulowaniu, ale nie wskazuje poprawnego kierunku w momencie kiedy samolot jest pochylony (w zakręcie). Najczęściej umieszczony w pobliżu wiatrochronu, często na słupku oddzielającym przednie szyby.

Zawory paliwa – w zależności od konstrukcji układu paliwowego na podłodze, pod sufitem lub nisko na panelu instrumentów. Nietypowe rozmieszczenie również się zdarza, ale nie jest często spotykane.

Kontrolki awaryjne. W bardziej zaawansowanych maszynach awarie i nieprawidłowy zakres pracy urządzeń jest sygnalizowany zapaleniem się odpowiedniej kontrolki.

Wskaźniki radionawigacyjne. Wskaźniki VOR, ADF, RMI itp.